Φαγητό και Θεσσαλονίκη είναι δυο λέξεις αλληλένδετες. Οι γευστικές εμπειρίες στην Θεσσαλονίκη φημίζονται και η Θεσσαλονίκη έχει κάθε λόγο να καυχιέται για αυτό.
Η κοσμοπολίτικη πόλη της Μεσογείου διατηρεί μνήμες από κάθε ιστορία που εκτυλίχτηκε από την ίδρυσή της. Πληθώρα πολιτισμών και φυλών έζησαν στη μεγαλούπολη του Θερμαϊκού Κόλπου αφήνοντας μέχρι σήμερα το στίγμα τους ανεξίτηλο στο χαρακτήρα της.
Η Θεσσαλονίκη σαν μια πόλη που έχει μάθει να σέβεται το παρελθόν της και να πορεύεται με αυτό φροντίζει να κρατά ζωντανά τα στοιχεία που την έχουν διαμορφώσει στην πόλη που αγαπάμε σήμερα. Αυτό είναι ολοφάνερο με το ίσως κυριότερο στοιχείο ενός πολιτισμού. Το φαγητό. Εβραίοι, Οθωμανοί, Φράγκοι, Αρμένιοι, Μικρασιάτες, Κωνσταντινουπολίτες, Πόντιοι, είναι μερικοί στους οποίους οφείλουμε αυτό το πολύχρωμο παζλ που λέγεται θεσσαλονικιώτικη κουζίνα.
Μπαχάρια, συνδυασμένα με φρέσκα οπωροκηπευτικά από τον κάμπο της και ψαρικά από το Αιγαίο, δένουν μαγευτικά τόσο γευστικά όσο και αρωματικά, ενώ τα σιροπιαστά γλυκά πρωτοστατούν για επιδόρπιο.
Το πόσο στα σοβαρά παίρνουν οι Θεσσαλονικείς το φαγητό φαίνεται απλώς αν κοιτάξει κανείς γύρω του στην Κεντρική πλατεία της πόλης, την Πλατεία Αριστοτέλους, και να δει από τι περιβάλλεται. Δεν είναι άλλο από 3 μεγάλες αγορές τροφίμων.
Η αγορά Καπάνι είναι μεγαλύτερη και παλαιότερη παραδοσιακή αγορά.
Καπάνι σημαίνει στα τούρκικα αλευράδικα (Ουν-Καπάν). Εκεί βρίσκει ο ντόπιος τα πιο φρέσκα και οικονομικά τρόφιμα από τις γύρω περιοχές της πόλης. Ο επισκέπτης, από την άλλη, μπορεί να γνωρίσει ένα κομμάτι από την παλιά ανατολίτικη Θεσσαλονίκη και να απολαύσει ένα ταξίδι στο χρόνο. Ωστόσο, κάθε είδους επίσκεψη μπορεί να καταλήξει σε ένα διάλειμμα στα μικρά μεζεδοπωλεία της αγοράς, βιώνοντας μια εμπειρία «από την παραγωγή στην κατανάλωση» στην καρδιά της Θεσσαλονίκης.
Η μικρή αλλά ιστορική και γεμάτη ζωή πλατεία Άθωνος
Από την άλλη πλευρά της Αριστοτέλους, απέναντι από το Καπάνι, υπάρχει μια από τις πιο όμορφες «κρυφές» γωνίες του κέντρου της πόλης. Η πλατεία Άθωνος ξεχωρίζει για τα ταβερνάκια και τα καφέ τόσο γύρω από το εμβληματικά ελληνικό μεγάλο πλατάνι της όσο και στα πλακόστρωτα στενά της γύρω από αυτό. Επιπλέον, τα μαγαζάκια με βότανα, όσπρια, φρούτα, ξηρούς καρπούς και λαχανικά μπερδεύονται όμορφα με τα τοπικά καταστήματα ξυλουργών και τοπικών καλλιτεχνών των οποίων η παρουσία εκεί μετρά πολλούς αιώνες.
Η εμβληματικής φυσιογνωμίας Αγορά Μοδιάνο
Η συγκεκριμένη συμπληρώνει τις υπόλοιπες αγορές τροφίμων όσον αφορά την προσφορά στο εμπόριο της πόλης όσο και στην κοινωνία. Στη Μοδιάνο σήμερα μπορεί κανείς να δει όλες τις νέες τάσεις στη γαστρονομία συνδυασμένες άψογα με παραδοσιακά προϊόντα και ποτά από τοπικές ζυθοποιίες και οινοποιεία, Είναι ένα διατηρητέο μνημείο όντας χαρακτηριστικό δείγμα αρχιτεκτονικής σκεπαστής αγοράς του 20ου αιώνα και αποτελεί την πρώτη αυτού του είδους στην Θεσσαλονίκη. Η πρόσφατη ανακατασκευή της Μοδιάνο την ανάγει σε μια αγορά σύγχρονων δεδομένων, η οποία, ωστόσο, εξακολουθεί να συνοδεύεται έντονα στους Θεσσαλονικείς από εικόνες με παραδοσιακά ταβερνάκια γεμάτα ζωή τις βραδινές ώρες και τους περήφανους παραγωγούς για το εμπόρευμά τους τις πρωινές θυμίζοντας την πόλη του προηγούμενου αιώνα.
Μετά από έναν περίπατο -κυρίως- γύρω από την Πλατεία Αριστοτέλους μπορείς να παρατηρήσεις ότι η μίξη εθνών και πολιτισμών είναι διάχυτη παντού στην πόλη και δη στη γαστρονομία με αποτέλεσμα να έρχεσαι αντιμέτωπος με μια ατμόσφαιρα που σε μαγεύει. Συν τοις άλλοις, καταλαβαίνει εύκολα κανείς, γιατί η Θεσσαλονίκη έχει διακριθεί ως γαστρονομικός προορισμός, και μοναδικός ελληνικός, από την ΟΥΝΕΣΚΟ.
Κείμενο & φωτογραφίες: Ελένη Ντουβαλέτη